در مقاله روش اندازه گیری وتری دندانه ها توضیحات کامل در رابطه با اندازهگیری ضخامت دندانه مستقیماً با اندازهگیری فاصله وتری تعدادی از دندهها توسط میکرومتر بشقابی و یا کولیس ورنیهدار توضیح داده شد، در این مقاله 4 روش اندازهگیری ضخامت دندانهها مورد مقایسه قرار میگیرد که به شرح ذیل میباشد:
- اندازهگیری ضخامت دندانه وتری با کولیسهای دندانه
- اندازهگیری وتر ثابت
- اندازهگیری از روی ساچمه یا پینها
- اندازهگیری مماس مبناء
الف) در اندازهگیریهای ضخامت وتری و وتر ثابت، اندازه ضخامت دندانه مستقیماً مورد اندازهگیری قرار میگیرد در حالیکه در اندازهگیری از روی ساچمه و پینها، اندازه ضخامت فضای خالی دندانهها اندازهگیری میشود و در اندازهگیری مماس مبناء اندازهگیری ترکیبی ضخامت دندانه و فاصله فضای خالی بین دندانهای مورد اندازهگیری قرار میگیرد که در چرخدندههای کوچک کابری بیشتری دارد.
ب) در اندازهگیری با کولیس چرخدنده و اندازهگیری وتر ثابت از قطر خارجی چرخدنده بهعنوان یک مبناء استفاده میشود، بنابراین تغییرات در قطر خام اولیه چرخدنده بر اندازه بهدست آمده تأثیرگذار خواهد بود. پس در اندازهگیری ضخامتهای دندانهها با این روشها داشتن ضریب اصلاح برای خطاهای قطری لازم میباشد.
ج) دقت ضخامتهای وتری: در این روش دقت وابستگی زیادی به اپراتور دارد، در این روشها ماکزیمم دقتی که میتواند حاصل شود 0.05 میلیمتر میباشد.
د) اندازهگیری وتر ثابت نسبت به روش اندازهگیری ضخامت وتری با کولیس ورنیهدار، وابسته به دقت اپراتور نمیباشد. با اینکه در روش اندازهگیری ضخامت وتری با کولیس ورنیهدار اندازهگیری بسیار آسان بوده نیاز به تجهیزات و وسایل زیادی ندارد اما با وجود این، در کارگاهها از این روش کمتر استفاده میشود.
ه) اندازهگیری از روی پینها یا ساچمهها، روشی است که عموماً بهصورت گسترده در کارگاهها مورد استفاده قرار میگیرد. دقت این روش وابستگی زیادی به دقت پینها و ساچمهها دارد، هر خطا در قطر پین یا در دسترس نبودن قطر پین مطلوب بر دقت اندازهگیری از روی پینها تأثیرگذار خواهد بود و موجب طولانیتر شدن محاسبات لازم برای اندازهگیری با پینهای جدید میشود.
و) اندازهگیری از روی پینها روش مناسبی برای چرخدندههای کوچک میباشد که اندازهگیری به روشهای زیر حاصل میشود.
پینهای بین فکهای میکرومتر یا کولیس قرار میگیرند
چرخدنده بین دو مرغک نصب شده و روی بلوکهای اندازهگیری قرار گرفته و با میکرومتر ارتفاعسنج، اندازهگیری حاصل میشود.
ز) اندازهگیری مماس مبناء سادهترین روش در بین روشهای اندازهگیری میباشد و بهسادگی اندازهگیری قطر یک سیلندر میباشد. در این روش، اندازهگیری میتواند به راحتی حول چرخدنده تکرار شود که عموماً اندازهگیری توسط میکرومترهای معمولی انجام میشود. این روش بهصورت گسترده در کارگاهها مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش هر نوع تغییر از مقدار اندازه تئوریکی، همان اندازه لقی قائم () دندانه میباشد.
خطاهای گام در فاصله بین دندانهای، تأثیر مستقیم بر مقدار خوانده شده دارد با وجود این این عیب، فقط در چرخدندههای دقت بالا مانند چرخدندههای مستر مهم است. در عمل یک مقدار میانی چندین مقدار خوانده شده برای دایره گام چرخدنده را گرد میکنند. بیشترین دقتی که از این روش میتواند حاصل شود 10 میکرون میباشد.
بدون نظر